طب و طبابت در ولایتِ کرمان عصر قاجار

Authors

سید محمد طیّبی

medical ethics journal

abstract

مقوله طب و طبابت از دیرباز به دلیل ضرورت و نیاز مبرم جوامع بشری و زیست انسانی و در میان کوچک ترین واحدهای جمعیتی تا بزرگ ترین آنها، همواره دربردارنده کارنامه‏ای درخور بررسی و تأمّل بوده است. ولایت کرمان در دوره قاجار با دربرداشتن گستره و قلمرو جغرافیایی وسیع و کثرت جمعیتی، یکی از ولایت های قابل مطالعه در عرصه های گوناگون، مانند عرصه و تاریخچه سلامت و طبابت است. در مقاله حاضر سعی بر آن بوده تا چگونگی و کارنامه سلامت، دانش پزشکی و مباحث مرتبط و زیرمجموعه آن در ولایت مورد اشاره به روش کتابخانه ای- اسنادی توصیف و تبیین شود. یافته ها دلالت بر آن دارند که بیماری‏ها فراوانی در این ولایت شایع بوده‏اند و برخی از آنها تلفات هولناکی به همراه داشته‏اند. پزشکان مبتنی بر منابع طبی رایج و موجود زمان، در جهت پیش‏گیری و مداوای بیماران تلاش می کردند. گرچه اقدام های آنان با گذر زمان رو به تحوّل و همراه با تکامل بود، درمجموع کارآمدی مطلوب و مؤثری نداشت. در اواخر دوره مورد بحث با تأسیس و راه اندازی معدود بیمارستان ها و مراکز محلی و خارجی (انگلیسی ـ مسیحی) گامی روبه جلو در جهت مداوای بیماران برداشته شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طب در ایران عصر قاجار بر اساس سفرنامه‌های سیاحان غربی

طبق گزارش سفرنامه‌های سیاحان غربی، پزشکان ایرانی در سده‌ی نوزدهم، بیماریها، همه داروها و کل خوردنیها را به چهار گروه گرم، سرد، تر و خشک تقسیم می‌کردند و خرافات در سطح گسترده‌ای به حریم علل ابتلا به بیماری و شیوه مداوای بیماریها راه یافته بود و گمان می‌بردند در پیشگیری بیماری افسون و طلسم بیش از مراقبت هوشمندانه مفید می‌افتد. بنابراین علوم پزشکی در این دوران به دلیل فقدان نظارت بر کار پزشکان؛ ور...

full text

بررسی جایگاه علم طب و طبابت در دوره ناصری

علم پزشکی در عصر ناصری به علت چالشهای سیاسی- اجتماعی اهمیت زیادی پیدا کرد. از یک  طرف حاکمان وقت به این فکر افتادند که برای حفظ جمعیت نخبه نظامی و دیوانی، سلامت عمومی در کشور را ارتقا بخشند و از سویی دیگر ورود پزشکان خارجی به ایران، این فکر تقویت شد. به دین ترتیب در حکومت ناصرالدین شاه، علم پزشکی از طریق تأسیس مدرسه دارالفنون، استخدام پزشکان خارجی و چاپ و نشر کتب طبی توسط پزشکان ایرانی گسترش یا...

full text

ولایت کرمان در مطبوعات دوره قاجار پیش از مشروطه

انتشار روزنامه ها در دورۀ قاجاریه باعث شد که بسیاری از مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اداری و نیز ابعاد گوناگون زندگی مردم در ولایات مختلف انعکاس یابد و دست کم قشر باسواد از وضعیت شهرهای گوناگون مطلع شوند. در این میان روزنامه هایی چون وقایع اتفاقیه و دولت علیۀ ایران، اخبار گوناگونی را از اوضاع شهرها ارائه کرده اند و از آن جمله به ولایت کرمان پرداخته اند. کرمان پیش از مشروطه بنا به دلای...

full text

نقش عوامل اجتماعی- فرهنگی در گسترش طب نوین در ایران عصر قاجار

عصر قاجار عصر تحول علم طب در ایران است. به‌منظور درک و شناخت عوامل مؤثر بر این تحول، این پژوهش به روش کتابخانه‌ای و به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی عوامل اجتماعی-فرهنگی را مدنظر قرار داده و پرسشی را مطرح نموده است: کدامین عوامل اجتماعی- فرهنگی در تحول طب نوین در ایران عصر قاجار نقش داشته‌اند؟ با این فرض که عوامل اجتماعی-فرهنگی در تحول، رواج و گسترش طب مدرن دخالت داشته‌اند، مجموعه‌ای از عوامل مانند اعتق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ پزشکی

جلد ۵، شماره ۱۶، صفحات ۱۲۵-۱۵۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023